Sual: Orucu kurtarmak için akşam namazını önce kılıp sonra iftar edilmesinin mahzuru olur mu?Cevap: İftarı akşam namazından önce yapmak müstehab ise de, bir ibadeti bozmak şüphesinden kurtarmak için müstehab terk edilmelidir. Önce akşam namazını kılmalı, sonra iftar etmelidir. Böylece iftar yine, yıldızlar görünmeden önce olur. Yani acele edilmiş olur ve oruç, bozulmak tehlikesinden kurtulur. Akşam namazını vakti çıkmadan, tekrar kılmak mümkündür. Takvim, saat, kandil, top ve ezan yanlış olunca, oruç kurtulmaz. İbni Âbidîn, namaz vakitlerini anlatırken buyuruyor ki:
"İftar etmek için, güneşin battığını iki adil Müslümanın haber vermesi lazımdır. Haber veren bir kişi olursa da, beis yoktur."
Görülüyor ki, takvimi hazırlayanın ve iftar topu atanın, ezan okuyanın adil olmaları lazımdır. Adil demek, büyük günah işlemeyen ve küçük günaha alışık olmayan demektir. Bunun için, Ramazanın, bayramın ve hac zamanının gelmesini, iftar ve namaz vakitlerini anlamakta ve bütün din işlerinde, itikadı ve ameli bozuk olanların sözlerine uymak caiz değildir.
***
Sual: İmsak vaktinden önce ve imsaktan sonra oruca nasıl ve ne şekilde niyet edilir?
Cevap: İmsak vaktinden önce oruca niyet ederken; "Niyet ettim, yarın oruç tutmaya" denir. İmsak vaktinden sonra niyet ederken; "Niyet ettim bugün oruç tutmaya" diye niyet edilir.
***
Sual: Camiye giden kimse, yatsının farzı mı yoksa teravih mi kılındığını bilemese, bunun nasıl hareket etmesi gerekir?
Cevap: Camideki cemaate, namaz arasında yetişen kimse, yatsının farzı mı, teravih mi kılındığını anlayamasa, farza niyet ederek imama uyar. Eğer teravih kılınıyorsa, bunun namazı, farzdan önce olduğu için nafile olur. Çünkü farzdan önce teravih kılınmaz. Hemen farzı yalnız kılıp, teravihin bir kısmını cemaat ile kılar. Noksan kalan rekatlerini, sonra yalnız kılar. Bundan sonra da, vitir namazını kılar.
***
Sual: Ramazanda bir özür sebebiyle tutulamayan oruçları kaza etmek de farz mıdır ve bunların niyet zamanı da, Ramazan orucundaki gibi midir?
Cevap: Ramazan-ı şerif orucu, her Müslümana farz olduğu gibi, bir özür sebebiyle tutamayanların kaza etmeleri de farzdır. Kaza ve kefaret orucuna, muayyen olmayan adak oruçlarına fecirden yani imsaktan sonra niyet edilemez.
***
Sual: Orucu bozan ve yalnız kaza gerektiren durumlar nelerdir?
Cevap: Hata ederek bozulsa, mesela, abdest alırken, boğazına su kaçsa veya zor ile orucu bozdurulursa, ihtikan ederse, burnuna sıvı ilaç, kolonya veya duman [başkasının içtiği sigara dumanı] yahut ud ağacı, anber ile tütsülenip dumanını çekerse, kulağına ilaç damlatırsa, derideki yaraya koyduğu ilaç içeri girerse [ve iğne ile ilaç şırınga ederse], kağıt, taş, maden parçası, pamuk, ot, pişmemiş pirinç, darı, mercimek danesi gibi, ilaç ve gıda olmayan şey yutarsa, zorlayarak ağız dolusu kusarsa, dişi kanayan, yalnız kanı veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutarsa, fecir doğduğunu bilmeyerek yerse, güneş battı zan ederek orucu bozarsa, oruçlu olduğunu unutup yerse, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeğe devam ederse, uyurken ağzına su akıtılır veya cima olunursa, niyet etmeden oruç tutarsa veya Ramazanda sabaha kadar niyet etmeyip, sonra niyet etse bile, yani kuşluk namazı zamanından, dahveden sonra oruç tutmazsa, bunların hepsinde oruç bozulur ve bayramdan sonra, bir günü için yalnız bir gün kaza etmek lâzım olur. Kefaret lâzım olmaz.
Boğaza yağmur, kar kaçsa, oruç da, namaz da bozulur. Kaza lâzım olur. Kucaklayıp, sarılıp, öpüp cünüp olursa bozulur ve kaza lâzım olur. Cünüp olmadı ise bozulmaz. (Masturbation) ile yani el ile istimna edip cünüp olunca, yalnız kaza lâzım olduğunu, (Hindiyye) ve (Bahr) ve (Dürr-ül-muhtâr) kitaplarının sahipleri "rahmetullahi teâlâ aleyhim ecma'în" bildirdiler. Geceden dişleri arasında kalan şeyi, bilerek yutsa, nohut kadar ise, bozulup kaza lâzım olur. Nohuttan küçükse bozulmaz. Unutarak yiyen kimse, orucu bozulmadığını bildiği hâlde, yine yer, içerse, kaza ve kefaret lâzım olur. (Tam İlmihâl s. 318)
Hiç yorum yok
Yorum Gönder
Sorularınız Dinimiz İslam.com hocaları tarafından cevaplandırılacaktır.
Lütfen dini suallerinizi: dinimizislam11@gmail.com mail adresine gönderiniz.
Teşekkürler.